روزی که هویدا از نخست وزیری رفت

این روزنامه ها دوم امُرداد آن سال نیز اشاره به قریب الوقوع بودن تغییر کابینه کرده و ابتدا به ساکن، سوابق چند مقام را ذکر کرده بودند [اشاره غیر مستقیم که یکی از آنان نخست وزیر خواهد شد]. روز بعد در محافل تهران گفته شده بود که هوشنگ انصاری (یکی از آن چند مقام و مسئول وقت یک شاخه ِحزب رستاخیز)، دیگر شانس رئیس دولت شدن را ندارد زیرا که در یک نطق حزبی، با اشاره به سابقه و تجربه خبرنگاری خود [که قبلا خبرنگار روزنامه اطلاعات در توکیو بود)، وزیر اطلاعات و جهانگردی (امروزه؛ وزارت فرهنگ و ارشاد) بودنش ـ از حق مردم به دانستن و داشتن مطبوعات سالم و عاری از سانسور سخن به میان آورده و گفته بود که نمی شود به سیاست سانسور و کنترل قلم ادامه داد.
15 امُرداد (ششم آگوست 1977) امیرعباس هویدا پس از 12 سال و 197 روز نخست وزیری کناره گیری کرد و جمشید آموزگار رئبس حزب رستاخیز و وزیر مشاور وقت نخست وزیر شد و هوشنگ انصاری را وزیر اقتصاد و دارایی کابینه خود کرد. 16 امرداد (روز بعد) هویدا وزیر دربار شد و محمد باهری معاون وزارت دربار به حزب رستاخیز رفت و رئیس این حزب شد.
همان زمان، تفسیرنگاران اروپایی اشاره کرده بودند که در تغییرات کابینه ایران، نظرات جیمی کارتر (رئیس جمهور وقت آمریکا) که تحت تاثیر حرفهای سران اتحادیه های دانشجویان ایرانی مقیم آمریکاب بود (که منظما با او و مشاورانش ملاقات داشتند) تا حدّی رعایت شده است. این مفسران افزوده بودند که رهبری ایران (رهبری وقت) باید بر نسخه مصدق مروری دوباره کند. مصدق نه تنها نفت را ملّی کرد بلکه کوشید به نفوذ خارجی در ایران پایان دهد و دمکراسی واقعی برقرار کند. رقصیدن به ساز خارجی سهم بزرگی در پدیدآوردن مسائل ایران داشته و نیز غفلت استفاده از فرصت هایی که رویدادهای جهانی به دست داده بودند. رضاشاه پهلوی همینکه خواست به ساز لندن نرقصد بیرونش کردند. اگر رهبری ایران ـ خود ـ مسئله دمکراسی را حل نکند؛ انقلاب روی خواهد داد و تخریب ناشی از چنین انقلابی با توجه به روانشناسی ایرانیان و ساختار جامعه، قابل برآوردن کردن (پیش بینی) نخواهد بود.