تعرّض تِت Tet و غافلگیری نظامیان آمریکا در جنوب ویتنام

قبلا گمان نمی رفت که نیروهای کمونیست (ویِت کُنگ) بتوانند با این حجم از جنگل خارج شوند و همانند یک ارتش منظم و طبق نقشه دست به تعرض بزنند. کمونیست ها (شمالی و جنوبی) قبلا به مناسبت نوروز قمری خود معروف به عید تت Tet از 27 ژانویه تا سوم فوریه 1968 آتش بس اعلام کرده بودند و پیش بینی نمی شد که در این فاصله دست به جنگ بزنند. تعرض تت ـ Tet Offensive از اواخر شب سی ام ژانویه (سپیده دم سی و یکم) آغاز شده بود. [از آنجا که این تعرض نظامی در نوروز سال قمری آسیای جنوب شرقی روی داده بود در تاریخ به تعرض تت Tet معروف شده است].
در همان نخستین روز تعرض، نیروهای کمونیست در شهر سایگون خودرا به ساختمان سفارت آمریکا و ایستگاه رادیو دولتی ویتنام جنوبی و چند مرکز دیگر رسانیده بودند. در حمله کمونیست ها به ساختمان سفارت آمریکا در سایگون چهار تن از نگهبانان آمریکایی ساختمان کشته شدند. شهر هوئه Hue پایتخت پیشین (پادشاه نشین) ویتنام تقریبا به طور کامل (به استثنای اسکله های جنوب و پادگان نظامی شمال شهر) به تصرف کمونیست ها در آمده بود. پایگاه نظامی «خِه سان = کِه سان» که در آن پنج هزار نظامی آمریکایی مستقر بودند به محاصره بیست هزار کمونبست درآمده بود و ....
این تعرض تا اواخر فوریه و در برخی نقاط تا سوم مارس ادامه داشت. سخت ترین صحنه این تعرض در شهر هوئه Hue واقع در مرکز ویتنام و پایتخت ـ از 1804 تا 1945 روی داده بود. نبرد هوئه 26 روز طول کشید و در آن 16 گردان آمریکایی (مورین و پیاده) شرکت داشتند. تلفات نظامیان آمریکا در نبرد هوئه 216 کشته و 1584 مجروح اعلام شده بود. در این نبرد به ارگ هوئه و کاخ سلطنتی آن آسیب فراوان وارد آمد. [جمعیت هوئه در دهه یکم قرن 21 به یک میلیون نزدیک شده بود.].
گفته شده است که انصراف لیندن جانسون از نامزد شدن دوباره برای احراز مقام ریاست جمهوری آمریکا به همین سبب بود. گسترش جنگ ویتنام به رغم مخالفت مردم آمریکا و اعزام بیش از نیم میلیون نظامی آمریکایی برای شرکت در این جنگ در زمان حکومت جانسون صورت گرفته بود.
ژنرال جیاپ Vo Nguyen Giap قهرمان ملی ویتنامی ها و مرد معروف تاریخ عمومی پس از پایان جنگ ویتنام و تامین وحدت این سرزمین، در کتاب خاطراتش نوشته است که نقشه این تعرض (عملیات نظامی تت) را به این سبب طرح کرده بود که دولت آمریکا متوجه شود که پیروزی نظامی برایش میسّر نیست و حاضر به مذاکره و سازش شود و نقشه را طوری کشیده بود که مبارزان، پس از نشان دادن قدرت تعرضی خود، با حد اقل تلفات به مراکز خویش بازگردند. ژنرال جیاپ (قبلا آموزگار درس تاریخ در دبیرستانها) چهارم اکتبر 2013 و در 102 سالگی فوت شد.
نظامیان آمریکایی در پایگاه «خه سان» که در محاصره نیروهای کمونیست قرار گرفته بود، در اثنای محاصره
در جریان تعرض TEt (فوریه 1968) سربازان دریابُرد آمریکا (مورین ها) می کوشند شهر «هوئه» را از تصرف کمونیستها خارج سازند ـ نبرد هوئه 4 هفته طول کشید و درباره آن کتابهای متعدد تالیف شده است
در طول تعرض «تت» عملیات هوایی آمریکا در آسمان ویتنام شدت یافته بود