روزی که «15 خرداد» عزای عمومی و تعطیل رسمی اعلام شد

کُپی صفحه اول شماره 13 خرداد 1358 روزنامه اطلاعات که تیتر بزرگ آن در این زمینه است:



- - - - -

قیام 15 خرداد 1342
15 خرداد سال 1342 یادآور قیامی است که با خشونت تمام سرکوب شد. این بپاخیزی که در پی مخالفت آیت الله خمینی با شاه آغاز شده بود؛ متعاقب درگیری های شهر قم، به تهران و حومه آن و چند شهر دیگر گسترش یافته بود.
سیزدهم خرداد 1342 به مناسبت عاشورا، مخالفان دولت و ناراضیان در تهران، قم و چند شهر دیگر دست به تظاهرات زده بودند. دسته ای از تظاهرکنندگان حتی مقابل کاخ مرمر (دفتر کار شاه) و نیز ساختمان نخست وزیری اجتماع کرده و شعار داده بودند. در همین روز در مدرسه فیضیه قم، آیت الله خمینی نطقی تند و شدیدالحن علیه شاه ایراد کرده بود.
متعاقب این سخنرانی، سحرگاه 15 خرداد وی در قم دستگیر و به تهران انتقال یافته بود. خبر این بازداشت بردامنه تظاهرات افزود. میدانهای تره بار و برخی از مغازه ها بسته شدند. تظاهرکنندگان در شهر ری، باقر آباد، خیان مولوی و میدان ارگ تهران با انبوه نیروهای انتظامی (ژاندارم و پلیس) و واحدهای دژبان ارتش رو به رو شدند. نظامیان تظاهرکنندگان را که در میدان ارگ قصد ورود به ساختمان رادیو و خبرگزاری پارس را داشتند به خمپاره بستند ـ عملی که قبلا سابقه نداشت. در باقرآباد نیز ژاندارم ها راه بر کفن پوشان ورامینی که رهسپار تهران بودند بستند و آنان را زیر آتش گرفتند و تلفات وارد ساختند. در شهر ری تظاهرکنندگان وارد کلانتری پلیس شده بودند که مورد حمله یک واحد کمکی ژاندارم قرار گرفتند. تلفات قیام کنندگان بسیار سنگین گزارش شده بود.
در پی سرکوب قیامگران، از همان شب در تهران و حومه به ریاست سپهبد نعمت الله نصیری (رئیس شهربانی وقت) حکومت نظامی و مقررات منع رفت و آمد شبانه برقرار شد و شماری بسیار دستگیر که بعدا برخی از آنان اعدام شدند.
در پی پیروزی انقلاب سال 1357 تنی چند از افسرانی که در سرکوب قیام 15 خرداد 1342 دست داشتند دستگیر، محاکمه و اعدام شدند.
هیچیک از قدرت های وقت حتی شوروی از خشونت دولت وقت با قیامگران 15 خرداد 1342 انتقاد و آن سرکوبی خونین را محکوم نکرده بود.