هروزنی با خواندن اسناد این آرشیو اعلام کرد که هیتیت ها که روزگاری بر آناتولی، شمال عراق امروز و قسمتی از سوریه تسلط داشتند، آرین بودند و زبانشان هند ـ اروپایی بود و ارتباطی با زبانهای موجود در مزوپتامیا Mesopotamia ندارد. (واژه Mesopotamia که از زمان سلوکی ها متداول شده است از دو واژه یونانی به معنای میانِ رودها = مابین النهرین = بین النهرین، سرزمینی که میان دجله و فرات و اطراف این دو رود واقع شده است ـ عمدتا عراق امروز). این واژه سمتیک (سامی = هبرو ـ عربی) و همریشه زبانهای آرامی، آکادی و سومری (هر سه سمتیک) نیست.
هروزنی در بین النهرین (عراق) بیش از هزار تابلِت به خط میخی از زمان آشوریان به دست آورد که کار بسیار مهمی بوده است. این تابلت ها وضعیت تجارت آن زمان را نشان می دهد. وی علاوه بر آناتولی و بین النهرین، یک رشته مطالعات باستانشناسی وسیع در ایران و هند و مناطق تاجیک نشین به عمل آورد و تاجیکیان را ایرانیانی اصیل اعلام کرد. وی بود که گفت اروپاییان در قرن نوزدهم عمدتا در جستجوی عتیقه و نفع مادی در خاورمیانه اکتشافات باستانشناسی کرده بودند.
هروزنی تصاحب اشیاء و آثار باستانی (تمدن یک ملت) را یک جنایت بین المللی خواند و توصیه کرد که یک پلیس بین الملل برای کشف و استرداد این اشیاء نادر و مسروقه تشکیل شود و هرکشوری برای حراست از این آثار، یک انجمن ملی داشته باشد. هروزنی 12 دسامبر سال 1952 درگذشت.
همچنین بخوانید:
تنبیه فرمانداران نافرمان قفقازِ ایران باستانروزی که انقلاب کوبا آغاز شد
نخستین حمایت رسمی آمریکا از طرح تقسیم فلسطین
دلار ظرف 3 سال از 4 هزار تومان به 31 هزار و 600 تومان رسید
