نخستین استفاده از واژه جنگ سرد در تاریخ

پیش از باروک و لیپمن، «جورج اورول G. Orwell» روزنامه نگار انگلیسی در مقاله ای که در 19 اکتبر 1945 انشار یافت بدون بکار بردن واژه مرکّب «جنگ سرد»، نوشته بود: بکاررفتن بمب اتمی از سوی آمریکا در جنگ با ژاپن سایر دولت ها را به اندیشه داشتن آن فرو برده و با توجه به قدرت تخریبی این جنگ افزار، بکاربردنش آخرین گزینه خواهد بود و بنابراین؛ در آینده، درگیری ها قدرت ها به صورت سرد و بدون بکار بردن نیروی نظامی خواهد بود مگر اینکه یکی از دو طرف بسیار ضعیف، یک سرزمین تقسیم شده و یا پُرآشوب و مملو از اختلافات داخلی باشد. Orwell اشاره کرده بود که سلاح اتمی برای مدتی طولاتی در انحصار آمریکا باقی نخواهد ماند. گذشت زمان و رویدادها نشان داد که پیش بینی «اورول» درست بود.
جنگ سرد قرن بیستم اندکی پس از پایان جنگ جهانی دوم، میان دو قدرت بزرگتر وقت ـ مسکو و واشنگتن ـ آغاز شد و تا پایان سال یکم دهه 1990 میان این دو دولت ادامه یافت. این دو قدرت در طول جنگ سرد دو بار در آستانه تبدیل آن به جنگ اتمی قرارگرفتند: بحران ژوئن ـ نوامبر 1961 بر سر برلین (Berlin Crisis June 4th - nov. 9th 1961) که مسکو به آمریکا، انگلستان و فرانسه اولتیماتوم داده بود از غرب برلین خارج شوند و بحران موشکی کوبا در اکتبر 1962 که هر دو مورد [از ترس بکار رفتن سلاح اتمی] به سازش منتهی شد. جنگ سرد واشنگتن و مسکو سرانجام به شکست مسکو منجر شد زیراکه از شعارهای انقلاب 1917 خود و سوسیالیسم واقعی دور شده بود، گرفتار نوعی فساد فرهنگی و ضعف انتخاب مدیریت ها به دلیل عدم رعایت شرایط لازم شده بود و به علاوه ضعفِ انگیزه و میهن دوستی مردم. ضعف ژورنالیسم شوروی عاملی موثر در فروپاشی آن از درون (بدون جنگ و فشار خارجی) بود.
دولت شوروی از زمان حکومت برژنف تلاش کرد تا در رسانه های این کشور سیستم «اصطلاحا؛ ضد خبر» به وجود آورد و اخبار منفی کشورهای رقیب بویژه قتل و جنایات و ... را برای مخاطب داخلی بزرگ و دنبال کند تا این مخاطبان تصور نکنند که مرغ همسایه غاز است، ولی موفق نشد زیراکه شوروی روزنامه نگار ماهر نداشت.
جنگ سرد مسکو و واشنگتن از 1946 و از زمانی علنی شد که شوروی که هنوز نیروهای خودرا از ایران بیرون نبرده بود مانع از ادامه حرکت یگانهای سه لشکر ایران به سوی آذربایجان و پایان دادن به فتنه پیشه وری شده بود. «جورج کِنان» دیپلمات و اندیشمند آمریکایی همان وقت یک تلگرام طولانی از مسکو به واشنگتن مخابره کرد و با انتشار مفاد آن در رسانه های آمریکا جنگ سرد علنی شد و شدت یافت و .... شوروی با قطع حرکت نیروهای نظامی ایران به سوی آذربایجان در نیمه راه، اعلامیه سال 1943 سران سه دولت متفق در تهران را نقض کرده بود.
جنگ سرد که همچنین استفاده دو دولت و یا دو گروه از نفوذ و بکارگیری قدرت سیاسی در سطح جهان و یا منطقه (از نوع جئوپولیتیک) علیه طرف دیگر است ـ در حقیقت از درگیری سیاسی انگلستان و روسیه در قرن 19 بر سر افغانستان آغاز شد که بازنده آن ایران! بود که در سال 1857 هرات، فراه و غرب افغانستان را از دست داد زیرا که در جریان آن جنگ سرد، دربار ایران به ساز مسکو بیش از لندن می رقصید. اصطلاح جئوپولیتیک از سال 1897 و از تالیف «فردریک راتسل» استاد آلمانی گرفته شده و عمومیت یافته که در این تالیف به تشریح تاثیر وضعیت جغرافیایی بر سیاست پرداخته بود.
استادان علم سیاست، جنگ سرد را جدا از جنگ گرم نمی دانند زیرا که هدف از این دو نوع جنگ یکسان است و همانا به زانو درآوردن طرف مقابل و ... و بر پایه این باور، گفته شده است هر فرد داخلی که عالما عامدا به دشمن وطن کمک کند «خائن» محسوب می شود که البته اثبات آن با دادگاه است و «اتهام» دلیل اثبات «جرم» نیست.
در آغاز کار، ابزار اصلی جنگ سرد عبارت بودند از: وارد آوردن اتهام، تهدید و اخطار، اِعمال محدودیت ها و محاصره غیر نظامی با ایجاد اتحادیه و یا متحد ساختن همسایگان علیه دولت مورد نظر. رسانه ها (اصطلاحا؛ نطق و نوشته) وسیله (حربه) جنگ سرد بودند که هنوز هم هستند که به تدریج با تکامل تکنولوژی تلویزیون های ماهواره ای، آنلاینی شدن نشریات، ایجاد وبلاگ، انتقال از طریق ایمیل و بالاخره سوشل میدیا و پیدایش «شهروند ژورنالیست» رو به تکامل گذارده اند و دروغ پراکنی و تحریک، سپس تضعیف وحدت ملی و ایجاد نارضایی داخلی، حملات ایدئولوژیک و تضعیف فرهنگی و ... بر آنها اضافه شده اند. تکامل تکنولوژی مخابرات به جنگ سرد دولت های مخالف یکدیگر چهره تازه ای داده است و در آن بمباران کشور مورد هدف با رادیو ـ تلویزیونهای ماهواره ای، سِلفون ها، وبسایت ها، سوشِل نِت وُرک ها و نیز ایمیل مطالب منفی و تحریک کننده بوده است. هدف اصلی آن است که توجه اتباع کشور مورد حمله از حرف های مقامات و تلاش دولت مربوط برگرفته شود. رادیو تلویزیون های مورد استفاده در جنگ سرد کار خودرا با انتشار مطالب معمولی آغاز می کنند و پس از جلب مخاطب به راه اصلی (انجام ماموریت ـ ماموریتی که با بودجه سنگین برای انجام آن به وجود آمده اند) گام می گذارند.
در یک جنگ سرد، نیروهای دو کشور متخاصم روزنامه نگاران و سخنرانان آنها هستند و طرف ماهرتر برنده جنگ است. دیدیم که ضعف ژورنالیسم شوروی و مدارس (آموزش و پرورش) آن از عوامل شکست آن امپراتوریِ تا دندان مسلح به کلاهک اتمی و زیردریایی شد. جبهه های جنگ سرد؛ داخلی و خارجی هستند. درگیری های احزاب و برجستگان یک کشور با یکدیگر بر سر کسب قدرت و منافع را هم جنگ سرد داخلی خوانده اند.
پیش بینی شده بود که این نوع جنگ و ستیز در صحنه های داخلی و خارجی گسترش بیشتری یابد با ابزارهای تازه که تحقق یافته است. برای مثال؛ در دهه دوم قرن 21 در جبهه های داخلی آمریکا و چند کشور دیگر دیده شده است که برای مخالفت با یک فرد که در حال مطرح شدن بوده، مخالفانش از حربه تمایلات و دست درازی جنسی او حتی مربوط به نیم قرن پیش و زمانی که دانش آموز و یا دانشجو بوده استفاده کرده اند و یا فساد مالی و سوء استفاده ها گرچه به مقدار جزئی و این نوع از میدان به در کردن ممکن است که جهانی شود و تقلّب در امتحان در دوران جوانی و ... بر آن اضافه گردد. در جبهه خارجی؛ اتهامات تروریستی و ... نیز وسیله جنگ سرد شده و عمومیّت یافتن تحریم ها و ... یک ابزار این جنگ (جنگ سرد) که در بهار سال 2019 وارد میدان شده است، اعلام به رسمیت شناختن فرد مخالف رئیس یک دولت غیر دوست به عنوان رئیس کشور بدون اینکه انتخابات صورت گرفته باشد (انتخاب خارجی). نخستین نمونه آن؛ در ونزوئلا، که دولت آمریکا و دوستان این دولت، Juan Guaido رئیس 36 ساله مجلس ونزوئلا را که بنای مخالفت با Nicolas Maduro رئیس جمهوری این کشور نفتدار گذاشته است به عنوان رئیس جمهوری به رسمیت شناخته اند زیراکه با مادوروِ سوسىالىست مخالف هستند!.