زمانی که لحن شاه و هویدا نسبت به آمریکا تُند شد

19 تیرماه 1353 (دهم جولای 1974 و یک ماه پیش از کناره گیری نیکسون) دولت آمریکا به دولت های عضو اوپک اخطار کرد که تولید نفت را کاهش ندهند زیراکه بهای آن بالا می رود و به اقتصاد کشورهای مصرف کننده آسیب می زند و مفسران رسانه های آمریکا دولت ایران را عامل فشار به اعضای اوپک برای کاهش میزان تولید (صدور) به دست داده بودند. قبلا به سنای آمریکا پیشنهاد شده بود که رای به قطع همکاری نظامی با ایران و فروش اسلحه به این کشور بدهد تا اخطاری به سایر نفتدارها باشد.
امیرعباس هویدا نخست وزیر وقت بیستم تیرماه (جولای آن سال) اخطار واشنگتن را اقدامی سلطه گرانه (امپریالیستی) اعلام کرد و گفت که دولت ایران به خارجی اجازه مداخله در امور خودرا نخواهد داد ـ گرچه این خارجی دوست قدیمی ایران باشد و شاه که عزم دیدار از فرانسه را کرده بود گفت «تاریخ» نشان داده است کشوری از یک صلح پایدار برخوردار خواهد بود که توان دفاع از خودرا به تنهایی داشته باشد و ما به عنوان برادربزرگ مللِ ایرانی تبار باید پنجمین قدرت نظامی جهان شویم و در این راستا دستمان را برای تولید و خرید اسلحه از هرکشور، باز بگذاریم و بخشی از درآمد اضافی نفت را در نقاط دیگر سرمایه گذاری کنیم و با بهره متناسب به آنها وام بدهیم. برهمین پایه، پارلمان ایران 23 تیر (14 جولای 1974) به دولت اجازه داد وام و اعتبار خارجی بدهد. اندکی بعد هم خرید جنگ افزار از دولت مسکو آغاز شد.
همزمان، برخی از نظرنویسان ایران (که گفته شده بود به اشاره دولت) تلویحا اشاره کردند که یک دولت [آمریکا] به ما به بهای سنگین اسلحه می فروشد که با این اسلحه، دشمن آن دولت [شوروی] را بترسانیم و بازداری کنیم و بنابراین، زیان ما دوگانه است. این دشمنِ آن دولت (دولت مسکو) که به ما کاری ندارد.
به باور برخی از مورّخان، این شاخ و شانه کشی سبب شد که بعدا دولت واشنگتن [دولت جیمی کارتر از حزب دمکرات] و احتمالا به اشاره این دولت، دولت های دوست و متحد آمریکا ازجمله اسرائیل از اِعمال خشونت برای سرکوبی انقلاب سال 1357 (1978 ـ 1979 میلادی) ایران حمایت نکنند و .... بسیاری از مورّخان نوشته اند که سیاست های جیمی کارتر در سال انقلاب (سال 1978) به شکست شاه و حذف سلطنت کمک کرد. پهلوی دوم پسر خود ـ شاهزاده رضا را که در آمریکا بود با پیامی ـ گویا شفاهی ـ به دیدار کارتر فرستاد، ولی نه این پیام افشاء شده است و نه اینکه تأثیر داشت. احتمالا شاه در این پیام اشاره به جانشینی خود در آینده نزدیک (زیراکه سرطانی بود) و پادشاه شدن پسرش کرده بود تا کارتر نَرم شود. بسیاری هستند که می گویند باید که از شاهزاده رضا خواسته شود که جزئیات دیدار وقت با کارتر را بدون کم و کاست بگوید تا در تاریخ ایران ثبت شود.