سالروز قتل بزرگمهر


مدت زمان مطالعه: 2 دقیقه و 47 ثانیه
مدت زمان مطالعه: 2 دقیقه و 47 ثانیه
مورخان اروپایی ماه می سال 590 میلادی را به دلایل متعدد آغاز پایان کار دودمان ساسانیان ایران نوشته اند که یکی از این دلایل؛ کنار گذاشتن، بازداشت و احیانا قتل مدیران مجرّب و ایراندوست کشوری و لشکری بود.
در این ماه، «بزرگمهر» وزیر معروف و باتدبیر خسروانوشیروان نیز به دستور خسروپرویز کشته شد و ایرانیان از داشتن یک مدیر شایسته، مدبّر، اندیشمند و میهندوست عاری شدند.
یک سال پس از قتل بزرگمهر، خسروپرویز به توصیه دلسوزان ایران که اسپهبد بهرام چوبین را ببخشد و این نابغه نظامی را از دست ندهد اعتناء نکرد و در سال 594 هم نقشه قتل سپهبد بستام ساسانی (بیستام، امروزه: بَسطام) را کشید که فرار کرد و در غربت درگذشت. در عهد خسروپرویر بسیاری از ژنرالهای برجسته ایران در جنگهای غیر ضروری او کشته و یا قربانی سوء ظن وی شدند و جان باختند. مدیران اداری شایسته هم از گزند او در امان نماندند، بنابراین دیگر شخصیتی باقی نمانده بود که امپراتوری کهنسال ایرانیان را با تدبیر و نیرو حفظ کند و ظرف چند دهه از هم گسیخت.
در کتاب «مدیریت در ایران باستان» تالیف «تاراپور» آمده است که از زمان تاسیس ایران واحد به دست کوروش بزرگ، رسم بود که از مدیران شایسته (نظامی و اداری) و مردان اندیشه و دانش تا سالهای پایانی عُمر استفاده می کردند و در مورد مدیران امور که گردانندگان چرخهای امپراتوری بودند؛ زمانی از کارشان (به صورت مدیر و مقام) و زمانی دیگر از تجربه و مغز آنان (به صورت مشاور و اندرزگو). این رسم پسندیده پس از سلطه عرب و تا حمله مغول هم کم و بیش رعایت می شد و امویان و عباسیان روش ها و تجربیات مدیریت امپراتوری ایرانیان را بکار بستند و موفق بودند. ایلخانان مغول و امیرزادگان تیموری نیز این روش را تا حدی دنبال می کردند ولی با اندک سعایتی، مدیر ایرانی را منهدم و یا از صحنه بیرون می انداختند و به همین دلیل درکار خود موفق نبودند و دولتی مستعجل داشتند. صفویه، جز شاه عباس یکم، معتقد به نقش تجربه و مغز (اندیشه و دانش) نبود که افشاریه و به ویژه زندیه بازگشت به اصل (دوران امپراتوری باستانی) کردند.
در عصر قاجاریه، تنها امیر کبیر را با بزرگمهر قابل مقایسه دانسته اند.
در کشورهای پیشرفته، از دیر زمان وزیران، مدیران و ژنرالها را پس از اتمام دوره و یا در زمان بازنشستگی به عنوان مشاور، استاد و اندرزگو بکار می گیرند. حتی رسانه های این ممالک هنگام ضرورت نظر آنان را درباره «موضوع روز» می پرسند و راهنمایی هایشان را منتشر می سازند و روی این نظرات بحث طولانی می کنند تا جامعه به بیراهه نیافتد.


: تاریخ بزرگمهر خسروپرویز
سالروز قتل بزرگمهر
4.0 (2)


چقدر خوب بود.ممنون

1402/02/23 5 · Reply


موضوع جالبی بود

1402/02/23 3 · Reply




©2003-2024

0.93332 13.48 46