صدور اعلامیه لنین مبنی بر لغو قرارداد تقسیم ایران به دو منطقه نفوذ

مقامات مفلوک و ناآگاه دولت وقت تهران غفلت کردند که بخواهند؛ اکنون که نظام تزاری روسیه از میان رفته، قراردادهای گلستان و ترکمن چای که با میانجی گری انگلستان (با هدف مهار توسعه طلبی تزار از جیب ایران) تنظیم شده بود، ولو روی کاغذ لغو شوند تا بعدا به آنها استناد نشود. تردید نبود دولت انقلاب روسیه که در آن زمان در مناطق شمال ارس با جنگ داخلی و دشواری های متعدد رو به رو بود این خواست را می پذیرفت.
در پی صدور اعلامیه لنین، تروتسکی به عنوان کمیسر نیروهای مسلح روسیه (ارتش سرخ) اعلام داشت که به واحدهای نظامی روسیه که بر طبق سازشنامه انگلستان و روسیه مبنی بر تقسیم ایران در این کشور مستقر شده اند دستور خروج فوری از ایران را داده است.
سران انقلاب روسیه سپس برای جلب اعتماد ایرانیان به حرفهای خود «براوین» دیپلمات روسیه را به تهران فرستادند تا افکار عمومی ایران را حضورا از ماوقع آگاه سازد و به عنوان نماینده سیاسی دولت انقلاب روسیه در ایران بماند.
20 روز پس از صدور اعلامیه لنین، نیروهای روسیه به فرماندهی «ژنرال باراتف» ایران را ترک گفتند. در همان روز که آخرین واحد روس از ایران خارج می شد، نیروهای انگلیسی چند شهر را در کرمانشاه تصرف کردند که دولت وقت ایران بالاخره به خود جرات داد و در بهمن همین سال از دولت انگلستان خواست که با توجه به لغو سازشنامه دوجانبه سال 1907 (انگلستان و روسیه) از سوی لنین که با کنار رفتن یک طرف قضیه، از صورت عهدنامه خارج شده است بنوبه خود لغو آن را اعلام دارد و نیروهای انگلیسی را از قلمرو ایران بیرون برد، و واحد نظامی «اس پی آر» را که افراد آن ایرانی ولی مزدبگیر انگلستان و زیر نظر افسران انگلیسی هستند منحل سازد. به علاوه، باشرکت نمایندگان ایران در مذاکرات صلح ورسای مخالفت نکند و بپذیرد که از کالای انگلیسی وارده به ایران عوارض گمرکی گرفته شود و دخالت خودرا در امور گمرکات ایران تعدیل کند و درآمد گمرکات را پس از برداشت اقساط طلب خود به ایران مسترد دارد. (این، یک دبختی بزرگ بود که ایران ـ روزگاری یک قدرت جهانی ـ در امور گمرکات خود هم حق دخالت نداشت).
دولت انگلستان درست یک سال بعد (آذر ماه 1297) وعده تحویل نیروی نظامی دست ساخت خود - «اس پی آر» را به دولت ایران و لغو سازشنامه سال 1907 را داد که بعدا معلوم شد که این (دو گذشت) را هم برای اغفال ایرانیان (مجلس ایران) به تصویب قرارداد در دست تهیه سال 1919 معروف به قرارداد وثوق الدوله کرده بود تا به استناد این قرارداد، بدون رقیب همه ایران را تحت الحمایه و تحت سرپرستی خود قرار دهد که چون مجلس قرارداد تازه را رد کرد و روشنفکران مستقل رشوه گیری وثوق الدوله برای امضای قرارداد را افشاء کردند از طریق دیگر وارد عمل شد و آن، راه اندازی کودتای 1299 هجری خورشیدی (فوریه1921میلادی) بود و ....