در ۲۵ تیر ۱۳۵۴ مدیران Pan Am سفری محرمانه به تهران داشتند تا طی توافق اصولی دولت ایران را به مذاکره درباره وام ۳۰۰ میلیون دلاری راضی کنند. این شرکت در آن زمان درگیر یک بحران مالی بزرگ بود و تا مرز ورشکستگی نیز رفت که ایران در ابتدا تمایل خود را برای وام ۳۰۰ میلیون دلاری اعلام کرد.
اما با توجه به شرايط ایران از دادن وام صرف نظر کرده و صرفا بر روی هواپیمایی ملی ایران "هما" سرمایه‌گذاری کرد که ایران‌ایر تبدیل به روبه‌رشدترین ایرلاین جهان شد. خبر عدم تمایل ایران برای پرداخت وام به Pan Am آنقدر مهم بود که سهام این شرکت در بورس نیویورک افت شدیدی کرد!
البته از دیگر دلایل ایران برای عدم پرداخت افزایش قیمت در پی جنگ در خاورمیانه و اجرای برنامهٔ عمرانی پنجم بروز کرد و منجر به تورم و بیماری اقتصاد هلندی بود که ایران را درگیر خود کرد.افزایش قیمت نفت نیز تاثیر بسیار زیادی داشتدرصورتی که این توافق صورت میگرفت ایران بزرگترین سرمایه‌گذار خاورمیانه در آمریکا میشد.
بخشی از این توافق به این ترتیب می باشد : خریداری سهام ۵۵٪ هتل‌های بین‌قاره‌ای Pan Am در سراسر جهان به ارزش ۵۵ میلیون دلار ، ارائه ۲۴۵ میلیون دلار وام به پان ام ، دریافت ضمانت نامه از سوی ایران برای خرید حداکثر ۶ میلیون سهم از سهام عادی Pan Am با ۱۵ درصد حق بیمه بالاتر از قیمت هنگام توافق.
قیمت هر سهم ۲.۵ دلار گزارش شده است.پان امریکن به عنوان ایرلاینی با ۹۳ سال سابقه و بزرگترین شرکت هواپیمایی جهان تا سال ۱۹۹۰ و سرمایه‌ای چند میلیارد دلاری ، جابجایی کرو با هلی‌کوپتر ، تشکیلات عظیم جهانی ، ساختمانی بزرگ در قلب منهتن به ارزش چند صد میلیون دلار ، ۲۲۰ فروند هواپیما ، هزاران مهماندار و خلبان ، پرواز به ۸۶ کشور در تمامی قاره‌ها ، شرکت کمی نیست حال آنکه فرض کنید این شرکت از ایران درخواست وام کند!
اینکه ایران به بزرگترین شرکت هواپیمایی جهان وام بدهد اتفاقی نیست که به راحتی از آن گذر کرد...
© Special Thanks to @pan.am.museum📸 CopyRight : Don Boyd , Paul Denton
