مشخصات پهپادها و موشک هایی که ایران به اسرائیل شلیک کرد
مدت زمان مطالعه: 6 دقیقه و 21 ثانیه بامداد امروز، جمهوری اسلامی در اقدامی تلافی‌جویانه به برخی مواضع اسرائیل حمله کرد. در خبرها آمده است که ۱۸۵ پهپاد، ۳۶ موشک کروز و ۱۱۰ موشک زمین به زمین به سمت اسرائیل شلیک شده است. در این میان پرسش اصلی این است که موشک‌های جمهوری اسلامی ایران دارای چه جزئیاتی از قبیل برد و یا قابلیت‌های تاکتیکی و نظامی هستند. در این مطلب به این پرسش‌ها پاسخ خواهیم داد.
کدام پهپادها شلیک شدند؟
بر اساس تصاویر و اخبار به دست آمده که خبرگزاری مهر گزارش داده در این مرحله سپاه ده‌ها پهپاد انتحاری از نوع شاهد ۱۳۶ را علیه اهداف مهمی در اسرائیل شلیک کرد. برخی منابع خبری مدعی شدند در اولین موج حملات، نیروی هوافضای سپاه صدها پهپاد به سمت اسرائیل پرتاب کرده است. شاهد ۱۳۱ و شاهد ۱۳۶ پهپادهای انتحاری ایرانی با بدنه دلتا (مثلثی‌شکل) هستند و از موتورهای پیستونی به‌عنوان پیشران بهره می‌برند. هرچند این دو پهپاد بسیار شبیه هم هستند اما شاهد ۱۳۱ ابعادی کوچک‌تر از شاهد ۱۳۶ دارد و به همین دلیل برخی مشخصات عملکردی و ظاهری آن با شاهد ۱۳۶ متفاوت است. یکی از تفاوت‌های ظاهری شاهد ۱۳۱ با شاهد ۱۳۶ که شاید به تمایز این دو پهپاد هم کمک می‌کند، تفاوتی است که در بالک‌های انتهایی آنها وجود دارد، در شاهد ۱۳۶ این بالک‌های در بالا و پایین بدنه وجود دارند و در شاهد ۱۳۱ این بالک‌ها فقط در بالای بدنه قرار گرفتند.
موشک راهبردیِ برد بلند و نقطه زن «خرمشهر ۴»
موشک راهبردی برد بلند و نقطه زن خرمشهر ۴ یکی دیگر از تسلیحات و سامانه‌های بکار گرفته شده برای هدف قراردادن اسرائیل است. این موشک از پیشرفته‌ترین موشک‌های طراحی شده توسط متخصصان سازمان هوافضای وزارت دفاع است که برد آن ۲۰۰۰ کیلومتر بوده و مجهز به سر جنگی از نوع شدیدالانفجار با وزن ۱۵۰۰ کیلوگرم است. این موشک برای ایجاد قابلیت‌های تاکتیکی، به یکی از پیشرفته‌ترین موتورهای سوخت مایع تجهیز گردیده و به نحوی طراحی شده است و موتور در مخزن سوخت قرار گرفته که این امر باعث کاهش طول موشک به حدود ۱۳ متر شده است. سرجنگی این موشک با طول حدود ۴ متر، یکی از بزرگترین و اثر بخش ترین سرجنگی های تولید شده است که قابلیت حمل بیش از یک تن مواد ناریه داراست. سرعت بالای اصابت سرجنگی به هدف، باعث می‌شود سیستم‌های پدافندی دشمن، قادر به تشخیص و رهگیری و اقدام جهت انهدام سرجنگی را نداشته باشند. تفاوت این موشک با سایر نسل‌های قبلی خود تأمین دقت نقطه زنی در فاز میانی (پرواز بالای جو) است.
موشک بالستیک هایپرسونیک «فتاح»
موشک بالستیک هایپرسونیک پیشرفته قادر است از سامانه‌های دفاع هوایی پیشرفته عبور کند و آنها را هدف قرار دهد. این موشک سرعت بالایی دارد و در جو و خارج از جو می‌تواند مانور دهد و از همه سامانه‌های سپر موشکی عبور می‌کند. این موشک سامانه‌های ضدموشکی دشمن را هدف قرار می‌دهد و یک جهش بزرگ نسلی در حوزه موشکی است. موشک فتاح به دلیل فناوری که دارد هیچ ضد موشکی برای آن وجود ندارد و به دلیل نوع حرکت آن که در جهات و ارتفاع مختلف است توسط هیچ موشکی قابل انهدام نیست. سرعت موشک فتاح ۱۳ ماخ است، برد این موشک ۱۴۰۰ کیلومتر تعیین شده که در محدوده هدف به صورت دقیق اصابت کند. موشک فتاح، موشکی است که در دنیا کم‌نظیر است به نحوی که با رونمایی این موشک ایران جزو چهار کشور دارای این فناوری شد.
موشک کروز هایپرسونیک «فتاح ۲»
۲۸ آبان ۱۴۰۲ در نمایشگاه دستاوردهای نیروی هوافضای سپاه پاسداران که شامل بخش‌های موشکی، پهپادی، پدافندی و فضایی بود، دستاوردهای جدید و به‌روز شده دانشمندان و متخصصان جوان نیروی هوافضای سپاه پاسداران تحت عنوان «از ایده تا محصولِ تمام ایرانی» به نمایش گذاشته شده بود. در این نمایشگاه، از موشک کروز هایپرسونیک «فتاح ۲» نیز رونمایی شد. فتاح ۲ موشک هایپرسونیک (ابرفراصوت) با قابلیت گلاید است که در دسته تسلیحات هایپرسونیک HGV دسته‌بندی می‌شود.
موشک «خرمشهر»
موشک خرمشهر یکی از آخرین دستاورد موشکی رونمایی شده ایران در حوزه موشک‌های بالستیک است. این موشک که در رژه ۳۱ شهریورماه سال ۱۳۹۶ رونمایی شد، ظاهری متفاوت‌تر از دیگر موشک‌های ایرانی دارد و اطلاعات زیادی از ابعاد فنی آن منتشر نشده است. برد این موشک ۲۰۰۰ کیلومتر و قابلیت حمل چند سرجنگی را تا وزن ۱۸۰۰ کیلوگرم دارد که قدرت تخریب آن را چندین برابر بیشتر از موشک‌های دیگر می‌سازد. به گفته فرمانده نیروی هوافضای سپاه، ابعاد کوچک‌تر این موشک قابلیت استفاده تاکتیکی از آن را فراهم می‌آورد.
موشک «سجیل»
سجیل اولین موشک دوربرد سوخت جامد ایران است که با بهره گیری از موتوری دو مرحله‌ای، قادر به انهدام اهداف در برد ۲۰۰۰ کیلومتری است. تا پیش از رونمایی از موشک خرمشهر، سجیل پیشرفته‌ترین موشک ساخت ایران به حساب می‌آمد چراکه با بهره گیری از سوخت جامد، توانایی حمل سرجنگی به وزن ۶۵۰ کیلوگرم را داشت. سرعت بالای موشک در فاز نهایی که قریب به ۱۴ برابر سرعت صوت است، سجیل را در برابر انواع سامانه‌های ضد بالستیکی مصون می‌سازد. حداکثر برد موشک سجیل ۲۰۰۰ کیلومتر و وزن موشک ۲۳۵۴۰ کیلوگرم که طول آن ۱۸.۲۱ متر و وزن سر جنگی ۶۵۰ کیلوگرم است که از سوخت جامد برخوردار است.
موشک «عماد»
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای دفاعی ایران در سال ۱۳۹۴ تست موفقیت آمیز موشک بالستیک «عماد» در شرایط خاص منطقه‌ای و بین‌المللی بود؛ در آستانه ماه محرم وزارت دفاع موشک دوربرد «عماد»، نسل جدید موشک‌های بالستیک زمین به زمین جمهوری اسلامی، با موفقیت آزمایش شد. آزمایش این موشک در شرایطی که آمریکا و هم‌پیمانانش تمرکز اصلی خود را بر محدودیت صنعت موشکی گذاشته بودند، دستاورد مهمی به شمار می‌رفت. موشک عماد که تمامی مراحل طراحی و ساخت آن توسط دانشمندان و متخصصان سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع صورت پذیرفته است، نخستین موشک دوربرد ایران با قابلیت هدایت و کنترل تا لحظه اصابت به هدف است؛ که قادر است اهداف مورد نظر را با دقت بالا مورد اصابت قرار داده به طور کامل منهدم کند. طراحی، ساخت و آزمایش موفقیت آمیز موشک عماد با برد بیش از ۲۰۰۰ کیلومتر یک جهش فناورانه و عملیاتی در این حوزه راهبردی به شمار می‌رود.
موشک «قدر F»
موشک بالستیک و دوربرد قدرF با برد ۲۰۰۰ کیلومتر از نوع سوخت مایع است که با سرجنگی های مختلف بارشی و شدید الانفجار قابلیت انهدام اهداف را با دقت زیاد تا برد ۲۰۰۰ کیلومتر دارد. در اسفندماه ۱۳۹۴ دو فروند موشک قدر از نوع قدرF و قدرH از ارتفاعات البرز شرقی به سوی اهدافی در سواحل مکران شلیک شد. برد موشک قدر-F حدود ۲ هزار کیلومتر با وزن ۱۷۴۵۸ کیلوگرم و وزن سر جنگی ۶۴۰ کیلوگرمی دارد.
پهپاد «آرش ۲»
پهپاد «آرش ۲» یکی از پهپادهای ایرانی با برد ۲۰۰۰ کیلومتر است که توسط متخصصان ارتش، طراحی و تولید شده است. این پهپاد که از یک موتور پیستونی بهره می‌برد بدنه‌ای استوانه‌ای شکل با یک تیل عمودی دارد و دو بال آن در انتهای بدنه قرار گرفته‌اند. پهپاد آرش از روش پرتاب به‌وسیله «جیتو» استفاده می‌کند و همین امر آن را بی‌نیاز از باند برای پرواز کرده است. به این ترتیب پهپاد آرش قادر است از انواع پرتابگرهای متحرک به سمت اهداف به پرواز درآید و این موضوع آن را به یک پهپاد راهکنشی با قابلیت تحرک بالا مبدل می‌سازد که به بهره‌برداران آن امکان بکارگیری از آن در محیط‌های مختلف جغرافیایی را می‌دهد.
کرار متنوع‌ترین پهپاد ایرانی
پهپاد کرار ساخت صنایع هواپیماسازی ایران (هسا) به طور رسمی در روز صنعت دفاعی در سال ۱۳۸۹ رونمایی شد. دو مأموریت اصلی این پهپاد در آن زمان، استفاده به عنوان هدف پرنده برای آزمایش سامانه‌های راداری و پدافندی و اجرای عملیات بمباران هوایی عنوان شد. تا امروز ۴ نسل از پهپاد کرار معرفی شده است که تفاوت‌های مختصری در ابعاد و مشخصات پروازی اما مأموریت‌های متنوع دارند. همه انواع پهپاد کرار با استفاده از پرتابگر ریلی و شتاب دهنده سوخت جامد پرتاب شده و شیوه فرود آنها نیز با چتر و کیسه هوا است. !
