کورتاژ و عوارض و مراقبت های بعد از آن

انواع کورتاژ

انواع کورتاژ شامل کورتاژ تشخیصی و درمانی است. کورتاژ تشخیصی: مواردی که کورتاژ تشخیصی انجام می‌شود عبارت‌اند از: خونریزی غیرطبیعی از رحمخونریزی از رحم بعد از یائسگینمونه‌برداری از سلول‌های غیرطبیعی رحم (سرطان رحم)بررسی ازنظر پولیپ رحم و هیپرپلازی آندومتر (ضخیم شدن بیش‌ازحد لایه‌ی آندومتر). کورتاژ درمانی: مواردی که کورتاژ به‌منظور درمان انجام می‌شود عبارت‌اند از: برداشتن بقایای جنین یا بافت رحم پس از سقط برای جلوگیری از عفونت و خونریزیختم حاملگی مولاردرمان خونریزی بعد از زایمانبرداشتن توده‌های غیر سرطانی رحم مانند پولیپ رحمبرداشتن فیبروم

در چه شرایطی از کورتاژ استفاده می‌شود؟

همانطور که اشاره کردیم کورتاژ ممکن است به‌عنوان یک روش تشخیصی یا درمانی استفاده شود. تشخیص سرطان یا علت ناباروری از مهمترین دلایل انجام عمل کورتاژ هستند. خونریزی غیرطبیعی رحم ممکن است به دلیل بافت فیبروم یا اختلالات هورمونی در زنان یائسه باشد. در این شرایط بافت به‌دست‌آمده از طریق کورتاژ در زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود. یکی دیگر از شرایطی که در آن از کورتاژ استفاده می‎شود، خروج بقایای جنین است. درصورتی‌که محتویات رحم پس از سقط به‌طور کامل خارج نشود باعث عفونت یا خونریزی می‌شود. همچنین گاهی پس از زایمان قطعاتی از جفت به آندومتر چسبیده و خارج نمی‌شود و خطر عفونت و خونریزی را بالا می‌برد. در این مواقع نیز از عمل کورتاژ استفاده می‌شود.
اگر عمل کورتاژ توسط متخصص زنان و در بیمارستان یا کلینیک مجهز انجام شود معمولاً بی‌خطر و بدون عوارض است.

هنگام عمل کورتاژ چه اتفاقی می‌افتد؟

کورتاژ در کلینیک یا بیمارستان توسط دکتر زنان انجام می‌شود. قبل از کورتاژ باید به دستورات پزشک و محدودیت‌های غذایی یا دارویی احتمالی توجه کنید. کورتاژ تحت بیهوشی انجام می‌شود. انتخاب روش بیهوشی بستگی به علت کورتاژ و سابقه‌ی پزشکی بیمار دارد.
در زمان عمل کورتاژ فرد بر روی تخت مخصوص معاینه‌ی‌ زنان دراز می‌کشد و پای خود را در رکاب تخت قرار می‌دهد. با استفاده از اسپکولوم دهانه‌ی رحم باز می‌شود. پس‌ازآنکه دهانه رحم به‌اندازه‌ی کافی باز شد با استفاده از کورت بافت رحم خارج می‌شود.

عوارض کورتاژ

عمل کورتاژ معمولاً روشی ایمن و بی‌خطر است؛ بااین‌حال مانند هر روش جراحی دیگر ممکن است عوارض به دنبال داشته باشد.سوراخ شدن رحم: 
یکی از عوارض کورتاژ، سوراخ شدن دیواره‌ی رحم حین کورتاژ است که اغلب در زنان یائسه یا زنانی که اخیراً باردار شده‌اند رخ می‌دهد.
آسیب به دهانه‌ی رحم:
گاهی ممکن است حین کورتاژ دهانه‌ی رحم دچار آسیب یا پارگی شود که در این زمان پزشک با اعمال فشار یا استفاده از دارو، خونریزی را متوقف می‌کند. در برخی موارد ممکن است نیاز به بخیه باشد.
سندرم آشرمن:
یکی از عوارض نادر کورتاژ، ایجاد زخم و چسبندگی بافت رحم است. سندرم آشرمن معمولاً زمانی رخ می‌دهد که کورتاژ بعد از زایمان یا سقط انجام می‌شود.
عفونت:
در برخی موارد ممکن است فرد بعد از کورتاژ دچار عفونت شود.

مراقبت‌های بعد از کورتاژ

روند بهبودی بسته به نوع کورتاژ و نوع بیهوشی متفاوت است. بیمار پس از انجام بی‌هوشی و کورتاژ به اتاق ریکاوری فرستاده می‌شود و در آنجا علائم حیاتی بیمار مانند فشارخون، تعداد نبض و تنفس به‌طور مرتب اندازه‌گیری می‌شود. بعد از هوشیاری کامل و ثابت شدن علائم حیاتی، در صورت صلاح‌دید جراح از بیمارستان مرخص می‌شود. خونریزی و دفع لخته تا چند روز بعد از کورتاژ طبیعی است. پزشک ممکن است استفاده از تامپون یا داشتن رابطه‌ی جنسی را تا چند روز بعد از کورتاژ منع کند. فعالیت بدنی شدید یا برداشتن وزنه و بارهای سنگین بعد از کورتاژ توصیه نمی‌شود. در مورد رژیم غذایی معمولاً محدودیتی وجود ندارد، مگر اینکه در برخی شرایط خاص پزشک توصیه خاصی داشته باشد.در صورت داشتن درد می‌توانید از داروهای مسکن که پزشک‌تان تجویز کرده است استفاده کنید. به یاد داشته باشید که مصرف داروهایی مانند آسپیرین، خطر خونریزی را افزایش می‌دهد.
در صورت مشاهده‌ی علائمی مانند خونریزی شدید، ترشحات ناخوشایند (بدبو) از واژن، تب‌و‌لرز و شکم‌درد پس از کورتاژ فوراً به مرکز درمانی مراجعه کنید.

جمع بندی

عوارض کورتاژ معمولاً قابل اجتناب هستند. عمل کورتاژ باید حتماً پر بیمارستان یا کلینیک و تحت نظر پزشک متخصص زنان و زایمان انجام شود تا از عوارض آن جلوگیری شود. انجام کورتاژ توسط فرد متخصص و همچنین رعایت مراقبت‌های پس‌ازعمل می‌تواند عوارض کورتاژ را به حداقل برساند. 

سؤالات متداول

آیا بعد از کورتاژ خونریزی وجود دارد؟
یکی از خطرات کورتاژ خونریزی بعدازآن است که ممکن است در اثر آسیب یا پارگی رحم رخ دهد.

خونریزی بعد از کورتاژ چگونه است؟
در کورتاژ اغلب متخصص زنان از یک هیستروسکوپ برای مشاهده‌ی رحم استفاده می‌کند. سپس با استفاده از کورت از بافت رحم نمونه‌برداری می‌کند. بعد از کورتاژ احتمالاً دچار درد و گرفتگی عضلانی مشابه پریود می‌شوید. معمولاً چند روز اول بعد از کورتاژ لخته‌های کوچکی از واژن دفع می‌شود و ممکن خونریزی خفیف تا چند هفته ادامه داشته باشد.

عمل کورتاژ چقدر طول می‌کشد؟
عمل کورتاژ معمولاً بین 5 تا 10 دقیقه طول می‌کشد؛ اما گاهی ممکن است روند طولانی‌تر شود. بعد از کورتاژ باید چند ساعت در بخش ریکاوری استراحت کنید.

آیا کورتاژ باعث نازایی می‌شود؟
یکی از عوارض کورتاژ سندرم آشرمن است که با علائمی مانند سقط مکرر، درد و قطع پریود همراه است. سندرم آشرمن در 30 درصد موارد کورتاژ ممکن است رخ دهد. بافت اسکار به‌جامانده از کورتاژ ممکن است بارداری در آینده را با مشکل روبرو کند.

بعد از کورتاژ تشخیصی کی پریود میشم؟
رحم بعد از عملی مانند کورتاژ یک پوشش یا لایه‌ی جدید می‌سازد. بعد از کورتاژ سیکل قاعدگی ممکن است زودتر یا دیرتر از زمان موعد اتفاق بیفتد و حتی احتمالاً خونریزی قاعدگی طی یک یا دو سیکل بعد از کورتاژ شدیدتر از حالت عادی است. پیش‌بینی زمان پریود دشوار است و از فردی به فرد دیگر متفاوت است، بااین‌حال معمولاً پریود 2 تا 6 هفته بعد از کورتاژ رخ می‌دهد.